Innovatie – Try this at home! (En onderweg)

Tekst:
Leestijd: .

Op een congres over de circulaire economie en ontwerpend onderzoek spraken diverse ontwerpers, onderzoekers, onderzoekende ontwerpers en ontwerpende onderzoekers over de wereld van morgen. Een wereld met een circulaire basis: afval bestaat niet, alles blijft binnen een gesloten kringloop, upcycled – en soms een beetje down.

Wegwerpbekertjes

De sfeer was geladen met urgentie en het gevoel dat dit goed ging komen. Vol met voorbeelden waarmee al een beetje met de circulaire wereld was begonnen, nog niet in volle gang, maar een toekomst die zeker ging volgen. Daar was geen twijfel over mogelijk.

Om het congres op te fleuren hingen ballonnen bij de entree, er was immers genoeg reden om vrolijk te zijn. ‘Op naar een circulaire economie!’ In de pauze werd koffie en thee geschonken in wegwerpbekertjes en bij de lunch lagen broodjes met kaas, vis en vlees klaar.

Op deze plek waren die gegevens licht bizar. Hoe komt het, vroeg ik mij af, dat er zoveel afstand lijkt te zijn tussen de gewenste toekomst en ons eigen gedrag? Zo weinig bewustzijn over onze eigen invloed? Hoe kan het dat we deze invloed zo enorm onderschatten?

Juist op deze plek, in deze setting met als hoofdthema ‘ontwerpen, onderzoeken en de circulaire economie’ was een circulaire benadering van de kleine, onvermijdelijke onderdelen van een congres heel logisch geweest. Niet alleen door de organisatie, maar ook door de bezoekers. De broodjes met vlees, vis en kaas werden onverstoorbaar opgegeten en iedere pauze weer namen de bezoekers een nieuw bekertje om weg te werpen. 

Invloed en actie

De beweging naar een circulaire economie is complex, dat is een ding dat zeker is. Het vraagt onderzoekers, ontwerpende onderzoekers, onderzoekende ontwerpers… een scala aan mensen met de wil, tijd en energie om naar mogelijke oplossingen te zoeken.

Zou ons dat het gevoel geven dat we geen invloed hebben? Dat we het eerst goed moeten onderzoeken, uitwerken, het zeker moeten weten, om daarna in actie te komen?

Iedereen reageert anders op de klimaatverandering, de zoektocht naar een circulaire economie en het verduurzamen van onze wereld. Het is een palet van visies en gedrag waarbij de een meer nadruk legt op eigen invloed en de ander meer uitgaat van veranderingen door anderen.

De techniek zal ons redden!

Sommigen van ons zijn ervan overtuigd dat de techniek ons gaat redden. ‘We kunnen gewoon doorgaan, alles wordt uiteindelijk duurzaam, zelfs vliegen.’ Dit getuigt van een rotsvast vertrouwen in de toekomst en de verwachting van een oplossing ‘van buiten’. Maar het is ook wegkijken van het feit dat we met ons gedrag vandaag al invloed hebben.

In het rapport #NoApp4That wordt op heldere wijze uit de doeken gedaan dat techniek ons kan helpen, maar niet enkelvoudig de oplossing is. Het is dromen van oneindige groei op een eindige planeet.

Zuurzaam

Anderen zijn zo doordrongen van de urgentie van eigen actie dat ze op een knetterstrenge manier werken aan een kleinere voetafdruk. ‘We moeten allemaal minder!’ Zuurzaam voor een duurzame wereld. Dat is voor de persoonlijke voetafdruk een werkbare mogelijkheid.

Edoch, met een zure bek is het leven zwaar. Het is vooral een tegenreactie en heeft daarmee geen vernieuwde kracht in zich. Bovendien brengt het niemand anders in beweging. De zuurzame medemens oogst weerstand en kost energie.

Tot slot heb je de ‘het is een hoax’- en ‘huh?!’-types. Uiteraard hoeven we daar vandaag nog weinig beweging van te verwachten.

Innovatie – try this at home! (En onderweg)

Juist omdat we niet precies weten hoe te bewegen naar een circulaire samenleving hebben we de kans om ‘gewoon te beginnen’ en op onderzoek uit te gaan. Niet alleen als ontwerpers en onderzoekers, maar als mens, als radertje in het geheel te zoeken naar onze eigen actiekracht.

Zo kunnen we allemaal de innovators worden van onze onvermijdelijk circulair gewenste toekomst. Dat vraagt een open houding. Zonder te weten hoe precies – gewoon beginnen!

Dus: niet ‘voortgaan op de oude voet’, niet ‘zuurzaam’ door het leven, maar bewust van onze eigen actiekracht en invloed. Laten we van ons hele leven een spannende zoektocht maken. Zo innoveren we ons dagelijks hier en nu.

Denk je nu: ja, goed idee, en vervolgens: hoe ga ik dat aanpakken?

Stay tuned…

Ter bevordering van de Groningse #klimaatactie en ter uwer inspiratie (voor uw eigen innovaties) gaat Maartje ter Veen op deze plek regelmatig gereedschap (voor dagelijks gebruik), denkrichtingen en verhalen van innovators uit Groningen delen. Te beginnen met: de wegwerpbeker.